Jordi Bakker, partner bij JAN© en lid van de Raad voor de Jaarverslaggeving
De bereidheid om te veranderen.
Herstel van de economie is zeker mogelijk maar vraagt een enorme bereidheid om te veranderen. Als we naar de afgelopen kwartalen kijken dan zien we in het tweede kwartaal een enorme daling van het aantal banen (namelijk 300.000) en in het derde kwartaal een forse groei (164.000 banen). De werkgelegenheid neemt in de ene sector snel af en in de andere sector juist toe. Dergelijke verschuivingen vragen veel van ons allen: keuzes maken, investeren in (om)scholing voor werkgevers en kiezen voor een ander beroep door werknemers.
Hieronder een aantal ontwikkelingen welke ik, in dit kader, verwacht voor komend jaar:
De gevolgen van thuis werken
Het thuis werken heeft, weliswaar noodzakelijk, een enorme vlucht genomen. In de loop van 2021 zullen we wat meer de mogelijkheid hebben om het kantoor te bezoeken. Echter, de toename van het thuiswerken zal structureel zijn. Sterker nog, je ziet nu al grote instellingen overgaan tot het verplicht thuis werken. Ook na de crisis! Dit betekent uiteraard een forse afname van reiskosten en het toenemen van investeringen in de thuiswerkplek (wees bewust van de diverse investerings- en stimuleringsmaatregelen!). Het thuiswerken en video bellen heeft uiteraard ook een aanzienlijke impact op bijvoorbeeld de luchtvaart (er wordt minder gereisd), vastgoed (aantal benodigde m2 kantoorruimte zal afnemen) en de ICT (faciliteren thuiswerken). En hoe gaan we vanuit een HR-oogpunt om met een sterk toenemende omvang van het thuis werken?
Elk bedrijf zal moeten beoordelen of haar verdienmodel nog wel realistisch is:
Nadenken over verdienmodel
Hoe we het ook wenden of keren de huidige crisis zorgt voor bedrijfseconomische tegenspoed. De overheid heeft diverse steunmaatregelen geïmplementeerd die de economie en daarmee ook de bedrijven in de lucht moeten houden. Deze steunmaatregelen moeten uiteraard op enig moment worden afgebouwd. Hier is al een eerste stap mee gezet op 1 oktober jl. Want op 1 oktober is een einde gekomen aan de 6 maanden van uitstel van aflossingen op de bancaire financieringen. Elk bedrijf zal moeten beoordelen of haar verdienmodel nog wel realistisch is. Het mag duidelijk zijn dat de luchtvaart permanent geraakt gaat worden ook door het videobellen. De overheid doet er veel aan om de ondernemer de tijd te geven om haar verdienmodel te herijken. Denk hierbij aan borgstellingskredieten, investeringsfondsen, fiscale investeringsfaciliteiten, uitstel van belastingen, “time out”, NOW, TVL, etc.Het zal voor velen lastig zijn toch zullen bedrijven naar mijn verwachting genoodzaakt zijn om na te denken over hun verdienmodel. Het oude normaal komt voor diverse bedrijven echt niet meer terug!
Al met al verwacht ik op den duur toch een forse opleving van de economie.
Forse opleving economie
Al met al verwacht ik op de duur toch een forse opleving van de economie. Als de werkloosheid veel verder toeneemt en het aantal faillissementen zich tot een historische piek ontwikkelen dan is de permanente schade zeer aanzienlijk. Maar in de 4 zomer maanden van “verminderde lockdown” realiseren we met zijn allen een forse economische groei. In het derde kwartaal 2020 was sprake van een groei van 7,7% (na een krimp van 8,5% in het tweede kwartaal). In mijn ogen een teken van een veerkrachtige economie die ons in ieder geval sterkt in de veronderstelling dat, na hele zware maanden, kwartalen en wellicht zelfs jaren er hoop aan de horizon gloort.
Laat geen geld liggen!
In een uitdagende tijd als deze heeft ons kabinet een belastingplan gepresenteerd waarmee we te maken krijgen met nog meer wijzigingen. Ook dit vraagt om veerkracht.
JAN© heeft je een handje op weg geholpen door de belangrijkste zaken op te sommen in zijn Eindejaarstips van JAN©. Loop deze lijst langs en ga na of jij dit jaar nog actie moet of wilt ondernemen om goed voorbereid te zijn op 2021.
Heb je vragen? Ik verneem ze graag. Je kunt mij bereiken via JordiBakker@JAN.nl
